Czym jest wrodzony brak dwójek w uzębieniu?
Wrodzony brak dwójek w uzębieniu określany jest jako tzw. hipodoncja (inaczej ageneza zębów). Hipodoncja polega na braku związków jednego lub kilku zębów, zarówno w uzębieniu mlecznym, jak i stałym. Najczęściej dotyczy górnych zębów a głównie siekaczy bocznych szczęki i drugich przedtrzonowców żuchwy. Etiologia schorzenia jest wieloczynnikowa, jednak najczęściej u dzieci lub dorosłych stwierdza się również inne choroby, przeważnie o podłożu genetycznym. Hipodoncja to najczęściej występująca nieprawidłowość w obrębie żuchwy i szczęki i jest jedną z głównych przyczyn braków w uzębieniu u dzieci, młodzieży i dorosłych.
Wyróżnia się współwystępowanie hipodoncji z zaburzeniami
· Oligodoncja, która charakteryzuje się brakiem sześciu lub więcej zębów.
· Mikrodoncja wyróżnia się występowaniem jednego lub więcej zębów o pomniejszonym wymiarze.
· Taurodontyzm to inaczej anomalia rozwojowa rozpoznawana w zębach wielkokorzeniowych i objawia się jako powiększona komora zęba trzonowego i osłabiony korzeń zęba.
· Opóźnione wyrzynanie się zębów i ich formowanie.
· Ektopowe wyrzynanie zębów w nieprawidłowym dla siebie miejscu.
· Hipoplazja (niedorozwój twardej tkanki zęba – defekt ilościowy) i hipomineralizacja trzonowcowo – siekaczowa.
· Rotacja przedtrzonowców lub siekaczy bocznych szczęki
Rozróżnia się hipodoncję prawdziwą i pozorną, z czego:
· Hipodoncja prawdziwa to całkowity brak związków zębowych
· Hipodoncja pozorna to obecność związków zębowych, ale zęby się z nich jednak nie wyrzynają.
Przyczyny hipodoncji
Czynniki środowiskowe:
· Przebyte przez matkę infekcję w trakcie trwania ciąży takie jak: grypa, świnka, różyczka itp.
· Stosowane przez matkę leki w trakcie ciąży np. talidomid.
· Wszelkiego rodzaju przebyte urazy i ingerencje chirurgiczne w obrębie kości szczęk.
· Chemioterapia, a także radioterapia na etapie życia płodowego.
Czynniki genetyczne:
Częste występowanie hipodoncji wynika z czynników genetycznych i najczęściej pojawia się u bliźniąt, czy też dzieci chorych na Downa. Problem może pojawiać się również w kolejnych pokoleniach, Związane jest to z dziedziczeniem autosomalnym dominującym, jak i autosomalnym recesywnym, a także sprzężone z płcią. Najczęściej mutacje w genach MSX1 i PAX9 odpowiedzialne są za pojawienie się braku dwójek u dzieci, czyli hipodoncji.
Jak rozpoznać i leczyć wrodzony brak dwójek u dzieci?
Określa się, że między 3 a 4 rokiem życia u dziecka powinny pojawić się wszystkie zęby mleczne. Stąd też należy to sprawdzić u swoich pociech. Jeśli zauważymy jakikolwiek brak zębów w uzębieniu, mikrodoncję lub taurodontyzm, czy też inne anomalia, to należy udać się do stomatologa w celu przeprowadzenia badania radiologicznego. Jak się okazuje hipodoncja stanowi ogromny problem zarówno w diagnostyce, jak i w późniejszym leczeniu. Zatem wymaga ona wielospecjalistycznego podejścia. Leczenie następuje bowiem już w gabinecie ortodontycznym i równie często przy współpracy chirurga i protetyka. Przebieg, jak i metody leczenia hipodoncji uzależnione są głównie od wieku pacjenta w przypadku posiadania wyłącznie mleczaków oraz ilości brakujących zębów. Względnie istotny też jest profil twarzy oraz współistniejące wady zgryzu.
